فراوانی نسبی آنزیم بتالاکتاماز با طیف گسترش یافته ( esbls) در کلبسیلا پنومونیه جدا شده از بیماران بستری در بیمارستان های شهر یزد به روش double disk synergy test

از سال 1980 گروه های جدید آنتی بیوتیکی به نام اکسی ایمنیو سفالوسپورین ها که به فعالیت هیدرولیتیک بتالاکتامازها مقاوم بودند برای درمان عفونت های باکتری های گرم منفی مورد استفاده قرار گرفتند. در اوایل سال 1990 آنزیم بتالاکتاماز وسیع الطیف(esbls) تولید شده توسط باکتری های گرم منفی، نسبت به سفالوسپورین هایی مانند سفتازیدیم و سفوتاکسیم مقاومت نشان دادند که مقاومت نسبت به سفوتاکسیم بیش از سفتازیدیم بود. با توجه به اینکه مقاومت در گونه های باکتریایی انتروباکتریاسه به واسطه داشتن esbls در برابر آنتی بیوتیک ها رو به افزایش بوده و در کشورها، مناطق و حتی بیمارستان های مختلف شیوع آن ها متفاوت می باشد بر آن شدیم تا شیوع این آنزیم را در نمونه های جمع آوری شده از بیمارستان های آموزشی یزد با استفاده از روش double disk synergy test بررسی کنیم. جامعه مورد بررسی سویه های کلبسیلا پنمونیه به دست آمده از بیماران بستری در بیمارستان های دانشگاهی استان یزد در اسفند 91 تا اسفند 92می باشد. این مطالعه از نوع مطالعه ای توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی می باشد و ایزوله های کلبسیلا پنمونیه با استفاده از آزمایشات متداول بیوشیمیایی تعیین هویت گردیده و سنجش حساسیت به آنتی بیوتیک ها به روش دیسک دیفیوژن انجام شده و جهت تایید وجود آنزیم esbls در سویه ها از روش double disk synergy test استفاده شد. در این مطالعه 118 ایزوله کلبسیلا پنمونیه مورد بررسی قرار گرفت. 38 نمونه(2/32 درصد) از کل ایزوله ها مولد esbls بودند. فراوانی ایزوله های کلبسیلا پنمونیه تولید کننده esbls بترتیب در در نمونه های ادراری(7/27 درصد)، زخم و خون و کاتتر(8/23 درصد) و ترشحات( گوش و حلق وبینی و ریه و csf) و خلط (9/46 درصد) به دست آمد. بیشترین شیوع esbls در بخش مراقبت های ویژه (39.1 درصد) بود. بین بازه های سنی ، جنس، نوع نمونه و نوع بخش باتولید esbls توسط ایزوله های کلبسیلا پنمونیه ارتباط معنی داری وجود نداشت (p.value> 0.05). سویه های کلبسیلا پنمونیه بیشترین مقاومت را به ترتیب نسبت به آمپی سیلین (4/92 درصد)، سفوتاکسیم(2/60 درصد ) و کوتریموکسازول (1/55 درصد) نشان دادند. همچنین بیشترین حساسیت سویه های کلبسیلا پنمونیه نسبت به آنتی بیوتیک های ایمی پنم (1/77 درصد)، پیپراسیلین (5/69 درصد) و سیپروفلوکساسین(1/66 درصد) بود. وضعیت مقاومت به آنتی بیوتیک ها با 0.000=p-value معنا دار بود. نتیجه گیری: در این مطالعه بین سن و جنس و نوع بخش با فراوانی آنزیم esbls ارتباط معناداری یافت نشد. بیشترین شیوع این آنزیم در ترشحات گوش و حلق وبینی به دست آمد و بیشترین شیوع esbls در بخش مراقبت های ویژه (39.1 درصد) بود. بیشترین مقاومت آنتی بیوتیکی به ترتیب به آمپی سیلین ، سفوتاکسیم و کوتریموکسازول و بیشترین حساسیت به ایمی پنم ، پیپراسیلین و سیپروفلوکساسین داشتند. با توجه به نتایج بدست امده و مقاومت زیاد این ایزوله ها پیشنهاد می گردد به غیر از موارد اورژانسی قبل از استفاده از آنتی بیوتیک، سنجش حساسیت آنتی بیوتیکی انجام شود و تشخیص وجود این آنزیم ها در ازمایشگاههای طبی رایج گردد.